منبرهای مهرماه ۱۳۹۷

منبرهای مهرماه ۱۳۹۷

دهه دوم محرم

_______________(۱۰)
یزد، خ شهید رجایی(ایرانشهر) کوچه عارف، منزل جناب عرب نیا

از

اولین کتاب مورد بررسی در این جلسات، کتاب
«تأملی در نهضت عاشورا»
نوشته حجت الاسلام رسول جعفریان است.

?رسول جعفریان، روحانی و پژوهشگر تاریخ ایرانی‌است، وی اکنون استاد گروه تاریخ دانشگاه تهران، رئیس کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران و رئیس کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران می‌باشد. دکتر رسول جعفریان در سال ۱۳۹۷ با رأی اعضای مجمع عمومی فرهنگستان علوم به عضویت پیوسته فرهنگستان علوم برگزیده شد. وی متولد سال ۱۳۴۳ در خوراسگان اصفهان است. از کتاب‌های ایشان: تارىخ سىاسى اسلام، صفویه در عرصه دین، فرهنگ و سیاست، ‏منابع تاریخ اسلام /‏، داستان حجاب در ایران پیش از انقلاب، تاریخ تشیع در ری،…و کتاب حاضر است.

?جعفریان در مقدمه کتاب چنین می نویسد: «آمیخته شـدن اخبـار سـره و ناسـره، و واقعی و داسـتانی در روایت تاریخی کربلا چندان بالا گرفته است که نوشـتن وسـخن گفتن را سـخت دشوار میکند. به راستی، آیا میتوان عظمت حسین علیه السلام و بزرگی و منزلت و جایگاه آن امام را بر اساس همین روایات و اخبار به دست آورد؟ پاسخ به این پرسش دشـوار اسـت. حقیقت آن است که انسـان هر بـار که در این بـاره می اندیشـید وچیزی می گویـد و می نویسـد، احسـاس می کنـد که نتوانسـته است حق مطلب را درباره‌ی آن حماسه‌ی جاودانه‌ی تاریـخ ادا کنـد. با این همه، دامنه نهضت عاشورا، از شـروع ماجرا تا عصـر عاشورا و از آنجا تا پیامدها و آثار،چندان گسترده است که هرچه در این باره گفته آید و نوشـته شود، باز در برابر آندریای بیکران، انـدکی بیش نیست. طبعـا همچنـان جـای سـخن گفتن و تحقیـق و تأمـل بـاز است.
به علاوه، نوشـتن در بـاره‌ی امـام حسـین علیه السلام هیچگاه تکراری نیست، به همین جهت، هرچه نوشته یا گفته شود، زیاد نخواهد بود. هر زمان باید درباره‌ی آن نوشت و آنرا تفسیر مجدد کرد؛ با قلمی تازه، با تأمل بیشتر و با درسهای نو برای نسل جدید؛ به ویژه اگر منابع کهنی درباره‌ی آن به چاپ رسیده که تا کنون در اختیار نبوده است.
نویسـنده با این استدلال، و با اذعان به ناتوانی خود در پدیدآوردن اثری تازه، قلـم بـه دسـت گرفت تـا از بـابت دینی که امـام حسـین علیه السـلام بر مسـلمانان، به ویژه بر شـیعیان دارد وسـهم عظیمی که در نشـر ارزشـهای انسـانی و الهی موجود در میـان جـامعه‌ی اسـلامی دارد، مطـالبی بنگارد.» (رسول جعفریان، تأملی در نهضت عاشورا، ص۱۲-۱۳)

?سرفصل های مهم کتاب را مؤلف در مقدمه کتاب چنین یاد می کند «در نخستین بخش، به معرفی کهن ترین و مهمترین متون تاریخی مربوط به تاریـخ عاشورا پرداخته‌ایم. پس از آن ضـمن فصـلی کوتاه، به شـرح زمینه های اجتماعی، سیاسـی و وطایفه‌ای و دینی رخداد کربلا مشـغول گشته‌ایم. در ادامه، در دو فصل مفصل، تاریخ کربلا را مرورکرده‌ایم که مستقل از یکدیگر نوشـته شـده و هر کـدام ویژگی خـاص خـود را داراست. اسـاس و پـایه‌ی نگـارش هر دو بخش، به خصوص«گزارش نـامه‌ی واقعه کربلا» که یک مقتل است، متون کهن تاریخی است. گفتارهایی درباره‌ی اربعین امام حسین علیه السلام، حکمت شهادت امام حسین علیه السـلام، آثار نهضت امام حسـین علیه السـلام، مرور بر محتوای کتاب کامل الزیارات ابن قولویه، ابعاد شکلی و شعاری نهضت امام حسـین علیه السـلام، تاریـخ عزاداری سـنیان برای امام حسـین علیه السـلام، تحریفات عاشورا و بررسـی و نقـدکتاب روضۀ الشـهداء از ملاحسین کاشفی در ادامه آمده است.» (همان، ص ۱۴)

برای سهولت دسترسی مخاطبان به این کتاب، بنابر وعده‌ای که در منبر داده شد متن دیجیتال کتاب جهت مطالعه. و مراجعه ارسال می شود. با تشکر از زحمات دوستان همراه

?کتاب
«تأملی در نهضت عاشورا»
رسول جعفریان، ۳۷۶ صفحه
ناشر کاغذی، نشر مورخ، چاپ دوم، ۱۳۸۶
ناشر دیجیتالی: مرکز قائمیه اصفهان
@menbar_ansari

_____________(۱۳)

☑️ سخنرانی
شنبه ۳۱ شهریور تا ۲ مهر ماه ۹۷

ساعت ۱۶:۳۰ تا ۱۷:۱۵

موضوع؛
تاریخ‌گذاری آیات مربوط به زنان در قرآن

▪️یزد، صفاییه، شهرک فرهنگیان، مسجد امام سجاد(ع)

☀️ مجالس حسینی فرصتی سودمند برای بهبود فرهنگ دینی جامعه خواهد بود اگر تلاش خود را به کار بگیریم.

_____________(۱۴)

☑️ برنامه سخنرانی
? رضوانشهر (مجومرد)، خیابان شهید صدوقی، نزدیک مسجد جامع رضوانشهر، حسینیه بزرگ حضرت سید الشهداء (ع)، به دعوت جناب حاج آقا رضایی

یکشنبه اول مهرماه
برابر با سوم عزای حضرت سید الشهداء (ع)

محدوده ی ساعت ۱۰:۴۵ تا ۱۱:۴۵

موضوع؛
هزینه گذاری برای مناسک حسینی در سیره و سنت اهل بیت (علیهم السلام)
☀️ امام حسین(ع) بزرگترین راهنمای نجات بخش است و آنچه به ایشان تعلق دارد اسباب سعادت هر دو جهان خواهد بود.

و اینچنین داستان زینب(س) آغاز شد…

@ansari_menbar

_________________(۱۹)

☑️ سخنرانی
یک شنبه ۱ تا پنج شنبه ۵ مهر ماه ۹۷

ساعت ۱۹:۳۰ تا ۲۰:۱۵

موضوع؛
خرده‌گیران بر تاریخ عاشورا
(دنباله بحث منزل آقای زارع)

▪️یزد، خیابان سلمان(ره) غربی، حسینیه گازرگاه، به دعوت جناب آقای سیحون

☀️ مجالس حسینی فرصتی سودمند برای بهبود فرهنگ دینی جامعه خواهد بود اگر تلاش خود را به کار بگیریم.

_______________

? مطالب رسیده از شما سروران

@menbar_ansari
یکی از عزیزان جان نوشته‌اند:.

منبر عصرها با موضوع «تاریخ گذاری آیات مربوط به زنان در قرآن» بسیار جذاب و مفید بود. برای زنی چون من آشنایی به دیدگاه قرآن در مورد زنان با اینگونه دسته بندی و ترتیب سال نزول آیات تازگی داشت. مواردی چون دفاع از حقوق زنان و احترام به جایگاه آنان و تساوی بین زن و مرد در مناسبات اخلاقی و اجتماعی و به رسمیت شناختن مدیریت اجتماعی زنان و …
کاش زنان بیشتری با اینگونه موارد آشنا می شدند و نسنجیده و بی جهت با اطلاعات ناکافی در مورد اسلام و قرآن قضاوت و داوری نمی کردند و به سمت آموزه‌های غربی نوظهور شیفته و جلب نمی شدند و آنچه خود دارند را از بیگانه تمنا نمی کردند.
خدا به شما توان و نیروی مضاعف در نشر معارف اسلام و قرآن مرحمت فرماید و شما را سلامت و موفق بدارد. الهی آمین.

?www.h-ansari.net

_______________

سلام و عرض ادب حضور دوستان گرامی:
کلاس تفسیر موضوعی نهج البلاغه امروز ۳ مهر ۹۷ تشکیل نمی شود.

http://www.h-ansari.net/wp-content/uploads/2012/03/IMG_20180117_155740.jpg

_____________

بخش دوم

در بخش اول کتاب که به معرفی کهن ترین و مهم ترین متن های تاریخی مربوط بود به تاریخ عاشورا می شود مؤلف به ذکر پنج مقتل مهم و کهن می پردازد و در باره‌ی اعتبار آنها‌ بحث می کند و خوانندگان را از مستند بودن تاریخ عاشورا مطلع می سازد.
«در میان مقتل های اصـلی موجود که میتوان با اعتماد کلی بر آنها به بررسـی رویداد کربلا پرداخت، پنج مورد وجود دارد که قابل توجه است. این پنـج مورد مربوط به قرن دوم تا اوائل قرن چهارم هجری است. در قرون بعد آنچه نگاشـته شده، منهای مطالبی که به نوعی از این پنـج مأخـذ گرفته‌اند و همان ها نیز نیاز به بررسـی دارند، دشوار می توانند به عنوان منبع و مأخذ اولیه به حساب آیند.
این پنج منبع عبارتند از: مقتل الحسـین علیه السلام ابومخنف، ابن سعد، بلاذری، دینوری و ابن اعثم. در این میان آنچه طبری و شیخ مفید در الارشاد و ابوالفرج اصفهانی در مقاتل الطالبیین آورده‌اند، تقریبا برگرفته از ابومخنف است؛ همین طـور آنچه خـورازمی در مقتل الحسـین علیه السـلام آورده، به طـور عمـده برگرفته از فتـوح ابن اعثم است. پیش از آنکه به سـراغ مقتل‌هـای موجود برویم، لازم است اشاره کنیم که چنـدین مقتل کهن وجود داشـته که امروزه از آنها خبری در دست نیست. از آن جمله مقتل الحسـین علیه السـلام محمد بن عمر واقدی(م ۲۰۷ یا ۲۰۹) است که ابن نـدیم و یـاقوت حموی از آن یادکرده‌انـد. کتـاب دیگر با عنوان مقتل الحسـین علیه السـلام از ابوعبیـده معمر بن مثنی(م ۲۰۹) است که کتـابی با این عنوان داشـته و در دسـت ابن طاوس (م ۶۶۴) بـوده است. کتـاب دیگر با عنوان مقتل الحسـین علیه السـلام از نصـر بن مزاحم منقری(م ۲۱۲) صاحب کتاب وقعـۀصـفین است. ابن نـدیم و نجاشـی از این کتـاب یادکرده‌انـد.» (تأملی در…ص۱۶-۱۷)
در حالیکه جعفریان به درستی در اینجا از ۵ منبع کهن و مهم موجود -یا در حکم موجود در قالب گزارش های دیگران از آن- درباره تاریخ عاشورا که مربوط به چهار قرن اول اسلامی است یاد می کند، که آقای اسفندیاری می نویسد:
«آنچه درباره امام حسین در پنج قرن نخست به صورت مستقل نوشته شده و باقی مانده فقط دو کتاب است ۱- تسمیه من قتل مع الحسین، از فضیل بن زبیر رسان که کمتر از ده صفحه است و نویسنده آن در قرن دوم در گذشته است. ٢- فضل زیارت الحسین(ع) از ابو عبدالله محمد علوی شجری (م ۴۴۵).»
«و آنچه درباره امام حسین(ع) در پنج قرن دوم به صورت مستقل نوشته شده و باقی مانده فقط پنج کتاب است ۱- مقتل الحسین، از خوارزمی (م ۵۶۸) ۳- مقتل‌الحسین، از فردی ناشناخته اما جعال که آن را به ابومخنف نسبت داده و در قرن ششم می زیسته است. ۳- الملهوف یا اللهوف، از سید ابن طاووس (م ۶۶۴) ۴- مثیر الأحزان، از ابن نما (م ۶۸۰) ۵- رأس الحسین، از ابن تیمیه (م۷۲۸) که البته درباره مدفن امام حسین علیه السلام است.» (از عاشورای حسین…ص۸۳)
آنگاه جناب اسفندیاری در پایان چنان نتیجه گیری می کند که تنها هفت کتاب در طی دو دوره متقدم و متاخر در باره تاریخ عاشورا نوشته شده است و این را دلیل ناکارآمدی یا بی مبالاتی میخواند و سبب آن را قربانی شدن تاریخ پیش پای فقه می داند! نظریه‌ای که شایسته نقد است و بررسی تحقیقی می‌طلبد. زیرا زمینه ساز بدفهمی هایی است که به تضعیف متون تاریخی مربوط به عاشورا می انجامد.
بنابر این وجود بخش متون کهن و پر اهمیت تاریخی در کتاب جعفریان، کمک شایسته‌ای به فهم علمی و معتبر این تاریخ می کند. دانستن اینگونه مطالب برای دینداران معاصر از ضروریات است زیرا شبهه افکنی ها و گفتارهای غیر تخصصی، سبب شده است تا برخی از مردم کم مطالعه و احساساتی گمان کنند تاریخ واقعه عاشورا بیش از چند جمله گزارش کوتاه، چیز دیگری نیست و در نتیجه به غلط افتاده و گمان ببرند انبوه گزارش های تاریخی که در کتابهای تاریخ عاشورا آمده است یا واعظان بر منبرها می خوانند و شاعران در شعر می گنجانند؛ خدای ناکرده، یکسره ساخته و پرداخته‌ی ذهن و زبان گویندگان است و ریشه و شاخ و برگی در واقعیت تاریخی و متون کهن تاریخی ندارد. در حالیکه گزارش های متقدم در باره تاریخ عاشورا، بخش بزرگی از موتور محرکه‌ی تاریخنگاری اسلامی در سده اول و دوم هجری بوده است. نگاه تقلیل گرایانه -متاسفانه- بسیاری ازگزارش‌ها را بی اعتبار می کند یکی از نویسندگان در این باره می نویسد «آنچه قطعی است شهادت امام حسین است و زمان و مکان آن.» «سخنان عالمان اسلامی شنیدنی است اما آنچه بیشتر شنیدنیست سخنان در گوشی است اینگونه سخنان که به مردم گفته نمی شود بیشتر قابل تحمل است یکی از این سخنان در گوشی این است که گفته می‌شود از امام حسین آنچه قطعی می دانیم این است که روز عاشورا در کربلا شهید شد این است همه آنچه در آن اتفاق است» همچنین در تایید همین سخن در گوشی یادآوری می کند که دکتر شهیدی(پس از پنجاه سال، ص۱۵۶-۱۵۷) گفته است: «به قدری روایات با یکدیگر متناقض و یا ناسازگار است که

می‌توان گفت نقطه اشتراک آن آن هم این است که درگیری روز دهم محرم سال ۶۱ و هجری رخ داده و از همراهان امام هر کس به سن بلوغ رسیده با وی به قتل رسیده است.» (از عاشورای حسین…ص۹۰-۹۱)

آگاهی از شهادت مسئله‌ی دیگری است که نویسنده به آن پرداخته است و در همان حال، مشکلات کلامی آن را از نظر دور نداشته است ضمن اینکه اعتراف می کند بحث کلامی یادشده، بحثی برآمده از گزارش‌های تاریخی است که امام علیه السلام را از شهادت خود و چگونگی آن آگاه می داند.
«روایات بسـیاری وجود داردکه بر اساس آنها رسول خدا(ص) ازشـهادت امام حسین علیه‌السلام خبر داده بودند. علامه‌ی امینی بخشی از این نقلها را در کتاب «سـیرتنا وسـنتنا» فراهم آورده‌انـد. کتاب‌های اهل سـنت مملو از این اخبار و آثار است. علاوه بر این روایات که خود جنبه‌ی تاریخی دارد، اخباری نقل شـده که به صـراحت یا اشارت، وقوع حادثه‌ی کربلا را قبل از اتفاق افتادن آن، خبر داده است. این اخبار در کتب تاریخی نقل شـده که در ذیل به بخشـی از آنها اشاره می‌کنیم. بیشتر اخباری که آگاهی امام حسـین علیه السـلام را پس از حرکت از مدینه به سوی مکه و سپس عراق- از شهادت خود نشان میدهد. درکتاب الفتوح آمده که باید با احتیاط بیشتری با آن برخورد کرد.» (ص ۲۰۰)
آنگاه پس از نقل و ترجمه‌ی بخشی از روایات یاد شده درباره چگونگی شهادت و میزان آگاهی امام علیه السلام از شهادت خویش می نویسد:
«اینها نمونه هایی بود از آنچه دلالت بر آگاهی امام از واقعه‌ی کربلا قبل از شهادت داشت، اماطبیعی است که نه تنها از امام حسـین علیه السـلام بلکه پیامبرصـلی االله علیه و آله نیز در زندگی سیاسـی خویش، از عنصـر آگاهی پیشین استفاده نمی کرد، جز در مقـام اثبـات نبوت یـا امامت، رفتار پیامبرصـلی االله علیه و آله و ائمه مطابق ارزیابی سیاسـی موجود بود. این آگاهی پیشـین در مواردی است که خداوند به طریقی آنها را آگاه می گردانید- به وسیله‌ی جبرئیل یاخواب و امثال آن- چرا که اصل آن جز در اختیـار خداونـد نیست. پیشـگامی و اسوه بودن پیـامبر صـلی االله علیه و آله و امـام علیه السـلام مبتنی بر وضع موجود و ارزیابی ظـاهری است، نه بر آگاهی پیشـین. این مشـی تمامی انبیا و ائمه در شـرایط طبیعی زنـدگیشان بوده است. در اینجا بحثهای تاریخی و کلامی فراوانی شـده است که کتاب مختصـر ما گنجایش آنها را ندارد و باید در مقالی مسـتقل به آنها پرداخته شود.» (ص۲۰۳)
برای توضیح مسئله‌ی آگاهی از شهادت و تناقض نمایی آن با وظیفه‌ی حفظ جان، بخشی از مقاله «بررسی علم امام حسین علیه السلام به شهادت (نوشته محسن رنجبر، منتشر شده در مجله‌ی کلام اسلامی ۱۳۸۳ شماره ۵۲) در این باره نقل می شود که با ذکر دو مطلب از مرتضی مطهری و شیخ شوشتری، به خوبی دیدگاه عمومی علمای شیعه را در این باره تبیین می کند.
«شهید مطهری ‏رحمه الله بعد از اذعان به این نکته که از نظر ظواهر امور و قرائن و شواهد تاریخی، نمی‏توان رفتن امام حسین(ع) به سوی کوفه را به انگیزه تشکیل حکومت اسلامی، انکار کرد، می‏نویسد: «در عین حال این جهت منافات ندارد با جهت دیگر و آن این که امام(ع) در یک سطح دیگر که سطح معنویت وامامت است، می‏دانسته که عاقبت به کربلا نزول خواهد کرد و همان جا شهید خواهد شد.» (مطهری، حماسه حسینی، ج۳، ص ۱۸۹) مرحوم شیخ جعفر شوشتری نیز ضمن آن که یکی از خصایص امام حسین(ع) را مکلف بودن به دو تکلیف می‏داند، در این باره می‏نویسد: «امام(ع) دو تکلیف داشت: تکلیف واقعی که موافق با تکلیف خاص حضرت بوده و وظیفه ظاهری که هماهنگ با تکلیف سایر مردم بود. وظیفه واقعی، او را وادار کرد تا به شهادت تن دهد و آگاهانه زنانش را در معرض اسارت و کودکانش را در معرض کشتن قرار دهد… امّا وظیفه ظاهری امام (ع) حکم می‏کرد که به هر وسیله ممکن در حفظ جان خود و فرزندانش بکوشد… (شیخ جعفر شوشتری، الخصائص الحسینیه، چ چهارم، نجف، المطبعه الحیدریه، ۱۳۷۵ق، ص ۴۳ ۴۴)»

?

‌______________(۲۰)
? سخنرانی

? موضوع:پژوهشی در دعای ندبه
?جمعه ۶ مهرماه ۹۷

?دعای ندبه: ساعت: ۷:۱۵ صبح
? سخنرانی:ساعت ۸ تا ۸:۴۰

♦️یزد خیابان دهم فروردین کوچه دروازه قصابها، مجتمع کوی تل

??چکیده بحث …
بخشی از پاداش های پیشاپیش خداوند به دلیل قطعیت وفاداری پیامبران و اوصیای الهی به شرایط و عمل بی کم و کاست به میثاق خویش، در دعای ندبه یک به یک شمرده شده است. بحث این هفته اختصاص دارد به بیان پنج پاداش بزرگ از میان عنایات بی پایان خداوند که به آنان ارزانی و پیشکش گردیده است.
اول: پذیرفتن آنان در درگاه الهی است. توجه داشته باشید که در کلام دعا، سخن از پذیرفته شدن عمل نیست بلکه مرحله ای بسی فراتر از عمل، پذیرفتن ذات آنها است. مانند خطاب ارجعیت در پایان سوره فجر که طلب رجوع نفس مطمئنه است. برای همین فرمود: «فقبلتهم؛ یعنی خدایا تو آنان را پذیرا شدی.»
دوم: تقرب دادن خدا به آنان است. آنان فقط به قرب خدا راه نیافتند بلکه خدا آنان را نزد خویش و در مقام قرب، جای داده است. «و قربتهم؛ و تو آنان را مقرب کرده ای.»
سوم: پیشاپیش یاد عالی و بلند و ستایش آشکار آنان را فراهم است. یاد عالی پیامبران و اوصیای الهی، اجمالی از همان تفصیل هایی است که در روایات اسلامی و شیعی آمده است و اشاراتی که در قرآن کریم است در این باره که پیامبران و اهل بیت علیهم السلام در عرش الهی و آسمان بالا و نزد پیامبران گذشته همواره با ارج و بزرگداشت یاد می شده‌اند و مورد تکریم و ستایش آشکار فرشتگان و مؤمنان بوده و هستند. «و قدمت لهم الذکر العلی و الثناء الجلی؛ و اسباب یاد عالی و ستایش آشکار آنان را از پیش فراهم ساخته‌ای.»
چهارم: فرشتگان رحمت را بر آنان فرو فرستادن، پاداش چهارم آنان شمرده شده است. حقیقتی که در سوره فجر و آیات دیگری از کتاب هدایت، قرآن، آمده است که فرشتگان خدا بر آنان فرو می آیند و در کنار آنان جای می گیرند و از محضر آنان بهره می برند و فرمانهای خداوند را بر آنان می خوانند. لفظ دعا در این باره چنین است: «و أهبطت علیهم ملائکتک؛ و فریشتگان مهر و محبت خویش را بر آنان فرو فرستاده ای. »
پنجم: خداوند آنان را به وحی یا همان سروش آسمانی، و دانش الهی تکریم کرده است. شنیدن آن نوای الهی و ندای لذت بخش خداوندی که وحی نامیده می شود نشان روشنی است از اینکه پیامبران و اوصیای الهی (ع) مورد تکریم خداوند قرار دارند و صاحب روح النبوه گشته اند و از اتصال جان با وحی ذات اقدس الهی برخوردار شده اند و گرنه، گوش نامحرم نباشد جای پیغام سروش. مقام دریافت وحی، پنجمین و آخرین رتبه در این دریافت ها شمرده می شود. مؤمنان کمال یافته گاهی دو مرحله اول از این پنجگانه را واجد می شوند که خطورات رحمانی و الهامات ربانی باشند. متن دعا در این باره چنین است: «و کرمتهم بوحیک و رفدتهم بعلمک؛ آنان را به وحی خودت اکرام نموده‌ای، و با دانش الهی از آنان استقبال کرده‌ای.»

ادامه دارد…

http://www.h-ansari.net/wp-content/uploads/2018/01/238225309_197063-978×1024.jpg

_______________

بخش سوم

?کتاب در بیان راههای منحرف کردن عامه‌ی مردم توسط امویان، پنج شیوه را بر می شمارد.
الف: درشام، مردم خاندان اموی را از نسل پیغبر می شناختند و خود معاویه هم به آنها می گفت: نحن شـجره رسول الله. ما از تیره پیامبریم که به لحاظ نسب شناسی، جعلی بود. آنهـا همچنین خود را وارث خون عثمان می دانسـتند.
ب: برای معـاویه فضـائلی جعـل می شـد که از آن جمله این بـودکه او خـال المؤمنین و کاتب وحی است. حرمت و قـداستی هم که به تدریج برای صـحابه درست شده بود، شامل حال او نیز می شد؛ چیزی که سبب شد بعدها اهل سـنت، بر همان اساس، از عیوب آشکارا او چشمپوشی کنند و اجازه ندهند تا دیگر فرقه‌های اسلامی از وی به بـدی یاد کننـد.
ج: در مذمت امام علی علیه السـلام و علویان احادیثی جعل می شد که برخی ازصـحابه‌ی وابسـته به خط معاویه به آن کمک می کردنـد. حتی امویان حاکم بر مدینه در پیش چشـمان امام حسـین علیه السـلام بر علی بن ابیطالب دروغ می بسـتند، بد می گفتنـد: کـاری که چنـد بارسـبب خشم امام حسـین علیه السـلام شـد و با مروان برخورد کرد. مروان در پیش مردم به امام حسـین علیه السلام و مادرش فاطمه‌ی زهرا علیها السلام توهین کرد..
د: استفاده از مفاهیم اساسی و دو پهلو برای قانع کردن مردم و آرام کردن
آنـان، یکی از راههـای رسـیدن به هـدف برای امویـان بوده است. اسـتفاده از تعبیر جمـاعت یکی از این تعـابیر است. همان شبی که صحبت بیعت گرفتن از امام حسـین علیه السـلام و ابن زبیر بود، ابن عمر به آنها گفت: اتقیا ولاتفرقا جماعه المسلین. مفهوم دیگر، مفهوم نقض بیعت است که باکمال شـگفتی با زور از افراد بیعت گرفته می شد و سپس هم، اگر
کسـی نقض عهـد می کرد، به خـاطر آن مؤاخـذه می شـد. معـاویه به عـایشه می گفت: من برای پسـرم یزیـدبیعت گرفته ام و عامه‌ی مسـلمانان هم با او بیعت کرده‌انـد. آیا عقیـده‌ی تو این است که بیعتی که تا این انـدازه تأکیـدشده، نقض کنم و مردم پیمان خویش را نقض کنند؟ عایشه پاسخ داد: عقیده من این نیست، اما با نرمی و مدارا با مردم برخورد کن. از برخی از مفاهیم دینی-سیاسـی دیگر هم مثل فتنه اسـتفاده می شـد. این تعبیر را ابن عمر برای برخی از مخـالفین بیعت به کـار برده، و از هر آنچه برخورد مخالفـانه بود بـا تعبیر فتنه یاد میکرد. (مروان بن حکم همـان زمان معاویه به او نامه‌ای نوشت و در آن گفت: انی لست امنا أن یکون حسـین مرصـدا للفتۀ. البته امام حسـین علیه السـلام در نامه‌ی معروفش به معاویه فرمودکه من فتنه‌ای بالاتر ازسـلطه تو بر امت نمی شـناسم.
ه – استفاده از نظام قبیله ای و خریدن رؤسای قبایل عراق و اشراف که نقش مهمی در جهتگیری مردم داشتند. سیستم قبیله به گونه‌ای بود که همه افراد، تحت سـلطه‌ی رئیس قبیله بودند و به راحتی دسـتور و سخن او را می پذیرفتند. (صفحه ۴۸)

_____________(۲۱)

☑️ سخنرانی
جمعه ۶ مهر ماه ۹۷

ساعت ۱۹:۳۰ تا ۲۰:۱۵

موضوع؛
تاریخ گذاری آیات قرآن در موضوع زنان (جمع بندی بحث گذشته)

▪️یزد، بلوار جمهوری، مسجد قبا
مناسبت سومین سالگرد درگذشت شادروان خانم اشرف السادات علمدار

☀️ مجالس حسینی فرصتی سودمند برای بهبود فرهنگ دینی جامعه خواهد بود اگر تلاش خود را به کار بگیریم.

________________(۲۶)

☑️ سخنرانی

از یک‌شنبه ۸ تا پنجشنبه ۱۲ مهر ماه ۹۷

ساعت ۱۹ تا ۱۹:۴۵

موضوع؛
ویژگی های تاریخ عاشورا (تکمیل بحث گذشته)

▪️یزد، خ ۱۷ شهریور، کوچه ابوالفضلی, منزل جناب آقای خوانسالار

مناسبت تعظیم شعائر حسینی و یاد درگذشتگان

☀️ مجالس حسینی فرصتی سودمند برای بهبود فرهنگ دینی جامعه خواهد بود اگر تلاش خود را به کار بگیریم.

______________(۳۰)

سخنرانی
? یزد، صفاییه، بلوار پاسداران، کوچه ۳۲، روبروی مجتمع آموزشی سید الشهداء، ابتدای کوچه,، منزل آقای پناه بر خدا.

از دو شنبه ۹ تا پنج شنبه ۱۲ مهر ۹۷
به مدت ۴ شب
ساعت ۲۰:۳۰ تا ۲۱:۱۵

موضوع؛
بهبود فرهنگی در سایه‌سار قرآن
☀️ ما بر این باوریم که قرآن کریم، گستره ای فراتر از امروز و فردا دارد و فربهی ظاهری دنیای امروز را نباید به معنای ژرف‌تر بودن مفاهیم و معانی دنیای جدید تفسیر کرد.

? لینک پخش زنده صدای منبرها، در اینترنت و تلگرام?

menbar is on Mixlr http://mixlr.com/menbar

_____________

? مطالب رسیده از شما سروران

@menbar_ansari
یکی از عزیزان جان نوشته‌اند:

سلام علیکم استاد، ارادت،
پیرو صحبت های دلنشین امشب حضرتعالی دوستی داشتم که سالیانی پیش برای گذراندن ارشد حقوق به مالزی رفته بود، بعد از اینکه به دیدنش رفتم میان صحبت ها گفت به نظر من «امام حسین علیه السلام پتانسیل یک دین جدید رادارد» حالا شاید حرفش دقیق نبود اما می گفت کشش و آموزه هایی که درباره حضرت و تاریخ عاشورا هست خود میتواند مستقلا در قالب دین جدید عرضه شود نه ذیل دین اسلام.
برایتان آرزوی سلامتی و توفیق روز افزون دارم.
?www.h-ansari.net

____________

سلام و عرض ادب حضور اعضای گرامی:
با عرض پوزش، کلاس تفسیر موضوعی نهج البلاغه امروز( دهم مهرماه) تشکیل نمی شود.

_____________

? یازدهمین جلسه پژوهشهای دینی ۲
چهار‌شنبه ۱۱ مهر ماه ۹۷

ساعت ۱۷:۳۰ تا ۱۸:۴۵

? خانه دکتر قاسمی، پلاک ۳۰٫
دستور جلسه؛
۱٫ گفتگوی پژوهشی هفته؛ «رستاخیز خون و خرد»
۲٫ اقامه نماز
۳٫ ادامه مباحث «آیین قلم»
???

? یادآوری؛ جلسه عمومی نیست.

 

 

_____________

◀️سخنرانی

موضوع:
فقاهت و مرجعیت شیعه؛ مروری بر ارزش های آن و یورش ها به آن

از یک‌شنبه ۱۵ تا ۱۹ مهر ۹۷
ساعت ۱۸:۴۵ تا ۱۹:۳۰

◀️ یزد، صفاییه، بلوار فلاحی،ابتدای خ شهیدان نی رنگ، منزل جناب احمد اسلامی

_____________

بخش سوم
ارزیابی حرکت امام(ع) به سوی کوفه، یکی از نقاط مهم در تحلیل سیاسی تاریخ کربلاست. تاریخ نویسان مسلمان گزارش کرده‌اند که ظاهرا چندین نفر در مکه و مسیر عراق با امام(ع) گفتگوی سیاسی یا خیرخواهانه کرده و به ایشان یادآور شده‌اند که به کوفه نرود زیرا کوفیان قابل اعتماد نیستند و اینکه هراس دارند تو را به دست آنان کشته ببینند. گرچه این گزارش ها آثار جعل و ساختگی بودن را در متن و حواشی با خود دارند اما اگر در تحلیل سیاسی تاریخ عاشورا بکوشیم و به ضرورت و سنجیده بودن سفر امام به کوفه برسیم دیگر نیازی به اثبات جعلی بودن آن سخنان هم نیست زیرا در حد یک پیشنهاد غیر واقع بینانه تنزل خواهد کرد و تصمیم حرکت به کوفه حاکی از واقع بینی و برآورد درست از اوضاع آن روز سرزمین حجاز و عراق است. برخی از معاصران مانند آقای اسفندیاری در «عاشورا شناسی» به این تحلیل واقف گشته و در آثار خود به خوبی آن را تشریح کرده‌اند. آقای جعفریان نیز پس از ذکر برخی از آن گزارش ها، به تحلیل سیاسی موضوع می پردازد و کوفه را بهترین انتخاب می بیند.
«منابع تاریخی این اعتراضات را آورده اند و به احتمال بسیاری از راویان مغرض سعی در تکثیر آنها کرده انـد تا نشان دهنـد امام واقعا فریب خورده و بی جهت روانه‌ی عراق شده است. قبل از آنکه پاسخ خود را در مورد لزوم رفتن به عراق ذکر کنیم، جا دارد تا مقـدمه‌ای بیان کرده و زمینه‌ی پاسـخ امام را بهتر روشن کنیم. تاریخ سـیاست نشان می دهد، کمتر زمانی بوده است که کـار سیاسـی برای یک فرد انقلابی، با احتمال به موفقیت قطعی آغاز و به انجام رسـیده و دسترسـی به اهـداف، بـدون وجود هیـچ خطری امکان پـذیر بوده باشد. کسانی که برای گرفتن قدرت، با هدف خوب یا بد، فعالیت می کنند، همیشه با احتمالات سر وکـار دانـد. در علم سـیاست، حتی موفق ترین افراد و مردمی ترین آنها، همیشه در معرض دشواریها و حتی از دست دادن همه چیز هسـتند. از این رو نبایست در این باره چنین گمان کنیم که تنها می‌بایست با یقین صـد درصد حرکت می‌کرد. چنین کاری دور از واقعیات تاریـخ بوده و ناشـی ازساده انـدیشی در مـاهیت فعالیت‌هـای سیاسـی است. (صـفحه ۱۸۴)
یکی دیگر از مباحث مورد نیاز برای دستیابی به فهم درست نهضت امام حسین(ع) تحلیل مسائل اجتماعی و سیاسی در عصر عاشورا است. پیشینه شناسی عاشورا گاهی در نوشته های مربوط به این تاریخ، نادیده گرفته می شود و مورد بررسی قرار نمی گیرد. رسول جعفریان در این باره نیز مطالب سودمندی دارد و در این زمینه به بیان انحرافات دینی می پردازد که توسط معاویه در سطح جامعه اسلامی برنامه‌ریزی و اجرا شده بود و نقش روشنی در پیدایش فاجعه‌ای کربلا داشت. جعفریان می نویسد: «امام حسین علیه السلام علاوه بر اینکه بنی امیه را متهم به ظلم و عداوت می کرد، آنها راکسانی می دانست «که طاعت شیطان را پـذیرفته، طاعت خداوند را ترک گفته، فساد را ظاهر ساخته، حدود الهی را تعطیل و به بیت المال تجاوز کرده‌اند». آنها علاوه بر ایجـاد فسـاد و تعطیل حـدود، بسـیاری از مفاهیم دینی را تحریف کرده و یا در مجاری غیر مشـروع از آنها بهره‌گیری می‌کردنـد. در اینجـا نمونه‌هـایی از این مفـاهیم را که درجریـان کربلا و ایجـاد آن مؤثر بوده است، همراه بـا شواهـد تـاریخی، بیـان می‌کنیم. سـه مفهموم «اطـاعت از ائمه، لزوم جمـاعت، حرمت نقض بیعت» از رایـج‌ترین اصـطلاحات سیاسـی بود که خلفا به کار می‌بردنـد. شاید بتـوان گفت سه مفهـوم مزبور، پـایه‌ی خلافت و نیز دوام آن را تضـمین می‌کرد. این سه واژه، اصول درسـتی بود که به هر روی در شمـار مفـاهیم دینی-سیاسـی، اسـلامی بود، چنـانکه از نظر عقـل نیز برای دوام جـامعه و حفظ اجتماعی رعایت آنها لازم می‌بود.
اطـاعت از امـام به معنـای پیروی از نظـام حاکم است. سؤال مهم این است: تا کجا بایـد از حاکم پیروی کرد. آیا تنها اطاعت از امام عادل لازم است یا آنکه از سـلطان جائز نیز بایـد اطاعت کرد. حفظ جماعت یعنی عـدم اغتشاش و شورش، دست نزدن به اقداماتی که وحـدت را از بین بـبرد و زمینه‌ی ایجـاد تزلزل را درجـامعه‌ی اسـلامی فراهم می‌کنـد. سؤال مهم این است که در مقابـل سـلطنت اسـتبدادی و حـاکم فـاسق، در هر شـرایطی بایـد سـکوت کرد و آیـا هرصـدای مخالفی را به اعتبار اینکه مخل«جماعت» و سـبب «تفرقه» است میتوان محکوم کرد؟حرمت نقض بیعت به عنوان رعایت عهد، در اسـلام تمجید شده است. نقض عهد و بیعت بسـیار
مورد مذمت قرار گرفته و واضح است که چه اندازه در مسائل سیاسـی نقش مثبت دارد.»

جعفریان در دنباله‌ی انحرافاتی که معاویه سبب شده بود به انحراف فکری بزرگی اشاره می کند که سرنوشت عقائد کلامی را دچار تغییر نادرستی ساخت و آثار آن هنوز در جوامع اسلامی برجا مانده است. «یکی دیگر از انحرافات دینی درجامعه‌ی اسـلامی«اعتقاد به جبر» بود. این عقیده پیش از رخداد کربلا نیز مورد بهره برداری بوده است، اما درصدر اسـلام، معاویه

مجدد آن بوده وطبق گفته‌ی ابوهلال عسـکری از معتزلیه معاویه عامل ترویج آن بوده است. قاضی عبدالجبار نیز با اشاره به اینکه معاویه پایه‌گذار «مجبره» است، جملات جالبی در تأیید این مسأله از قول معاویه آورده است. معاویه در مورد بیعت یزید می‌گفت: «ان أمر یزید قضاء من القضاء و لیس للقضاء الخیره من أمرهم». مسأله‌ی یزید، قضایی از قضاهای الهی است و در این مورد کسی از خود اختیاری ندارد. عبیداالله بن زیاد نیز به امام سجاد گفت: «او لم یقتـل االله علیـا» ؟ آیـاخـدا علی اکبر را نکشت؟ امـام فرمود: «کـان لی أخ یقال له علی، أکبر منی قتله الناس» برادر بزرگتری با نام علی داشتم که مردم او را کشتند. وقتی عمر بن سعد مورد اعتراض قرار گرفت که چرا به سبب حکومت ری، امام حسین علیه السلام راکشت، گفت: آن کـار از جـانب خـدا مقـدر شـده بـود. کعب الاحبـار نیز تـا زنـده بـود، غیبگـویی می‌کرد که حکـومت به بنی هاشم نخواهـد رسـید! (گرچه بعدها، هم عباسـیان و هم علویان- مثلا در طبرسـتان- به حکومت رسـیدند.) همین امر را از قول عبـداالله بن عمر نیز نقل کرده‌انـد که گفته بود: «فاذا رأیت الهاشـمی قـد ملک الزمان فقد هلک الزمان» هنگامی که دیدی فرد هاشـمی به حاکمیت رسـید، بـدانکه روزگار به سـر آمده است! نتیجه‌ی این انحرافات برای آینده نیز این بود که هیچگاه حرکت امام حسـین علیه السـلام برای اهل سـنت، یک قیام علیه فساد قلمداد نشده و تنها آنرا یک«شورش» غیر قانونی شـناختند.»

_____________

‍ ‍ ‍ ? استعمال کلمات یا همان کاربرد واژه‌ها، در متن های پژوهشی افزون بر سلیقه‌ی مناسب که باید نویسنده آنرا دارارباشد، به توجه کافی وی به حوزه معنایی واژه ها نیز بستگی فراوانی دارد. این آگاهی و دانش، اعم از معانی متبادر از لفظ و معانی ریشه ای آن است. بی توجهی به معانی و مفاهیم حاصل از الفاظ یک نوشته تحقیقی در گام اول به کارایی علمی و تربیتی آن آسیب می رساند و در گام دوم به نقد شوندگی آن یاری می دهد و در گام سوم به ضعف کارها و آثار نویسندگان خواهد انجامید.
به کارگیری واژه هایی دال بر توصیف های گزاف و احساسی و جانبدارانه از افراد، مانند علامه، دانشمند، اعجوبه، نادره‌ی دهر، بی‌مانند و امثال اینها که با روح یک نوشتار علمی ناسازگاری دارد. یا به کار گیری واژه هایی که از بار معنای خاص اصطلاحی یا متبادری برخوردارند و آن معانی در نوشته‌ی پژوهشی نویسنده‌، مغفول مانده یا اصلا مورد توجه نبوده است. مانند بکارگیری الفاظ؛ ساختگی، ضعیف، مردود، در متنی که با احادیث و روایات سروکار دارد. در عین حالیکه معنای اصطلاحی این تلفظ مورد نظر نبوده است یا آن معانی برای جمله های متن، قابل پذیرش نیست.
? شانزدهمین جلسه پژوهش های دینی یک (سال ۹۷)

دو‌شنبه ۱۶ شهریور ۹۷
ساعت ۱۶ تا ۱۷:۱۵

دستور جلسه؛
۱٫ گفتگوی پژوهشی هفته
۲٫ گزارش‌های کارگاهی
۳. پذیرایی
مجموعه فرهنگی امام صادق(ع) میبد، اتاق پژوهش

_____________

?

 

 

فقاهت و مرجعیت، مروری بر ارزشهای آن و یورش‌های به آن

مجلس منزل حاج احمد اسلامی، صفائیه، یزد، ۱۶ مهر ۹۷

_____________

? نشست های تفسیر موضوعی نهج‌البلاغه

? موضوع:
نقد کتاب
تبلیغ در نهج‌البلاغه، در بستر نظرات
نوشته: دکتر بخشعلی قنبری
نشر: تهران، نوشناخت، اول، ۱۳۹۶
(بخش سوم و پایانی)
( دوازدهمین جلسه در سال ۹۷)

? نیاز جامعه به محتوای نهج البلاغه بی پایان است.
? تنفسی در فضای نهج البلاغه، آغاز با زیارت امین الله
? زمان: سه شنبه ۱۷ مهر ماه ۹۷

ساعت: ۱۶:۳۰ تا ۱۷:۳۰

? خیابان شهید رجایی، کوچه اهل السادات، انتهای کوچه، فرعی راست، پلاک ۳۰، خانه دکتر قاسمی

_________________

ای سایه ات فتاده

به رویِ سرم، حسین

معنای واقعیِ
اصول الکرم، حسین

یک یاحسین گفتم
و دیدم غمی نماند

تسکین دردهایِ
دلِ مُضطَرَم، حسین

لقائله

#صلی_الله_علیک_یااباعبدالله_الحسین

_____________

? شانزدهمین جلسه پژوهشهای دینی ۲
چهار‌شنبه ۱۸ مهر ماه ۹۷

ساعت ۱۶:۳۰ تا ۱۷:۴۵

? خانه دکتر قاسمی، پلاک ۳۰٫
دستور جلسه؛
۱٫ ادامه مباحث «آیین قلم»
۱٫ گفتگوی پژوهشی هفته؛
☘☘☘

? یادآوری؛ جلسه عمومی نیست.

?www.h-ansari.net

http://www.h-ansari.net/wp-content/uploads/2018/09/IMG_20180905_142651_892.jpg

_____________

◀️ سخنرانی

? موضوع:
استعاره های «مرگ» در ادبیات دینی
(از موضوع اصلی؛ مرگ اندیشی در نگاه دین)
پنجشنبه ۱۹ و جمعه ۲۰ مهرماه ۹۷

? ساعت ۲۰:۳۰ تا ۲۱:۱۵
? مناسبت سالگرد درگذشت مرحوم جواهرچیان
◀️ یزد، خ امام، مسجد برخوردار

_____________

شب شام غریبان رقیه امشب است امشب
خرابه جمله گریان رقیه امشب است امشب
بیاور ای سکینه جان گلابی بر سر قبرش
بخوان یک سوره‌ی قرآن برای قلب پر دردش
که دیگر شام هجران رقیه امشب است امشب

#حسین_انصاری

سرکان، سال ۷۹

_____________

◀️ سخنرانی

? موضوع:
ناسازگاری دنیاپرستی با پایبندی به دین

پنجشنبه ۲۶ مهرماه ۹۷

? نماز و زیارت آل یاسین بزرگ؛
ساعت ۲۱ تا ۲۱:۴۵
منبر ۲۲ تا ۲۲:۴۵
? همراه با یادکرد تازه گذشتگان از اعضای هیئت‌ آل یاسین؛
مرحوم محمد سروش ازندریانی
و مرحوم سید منصور مهدیان
◀️ سرکان، محله‌ی پایین، روبروی مسجد قمر بنی هاشم(ع)، فاطمیه سرکان

_____________

?امام صادق علیه‌السلام فرمودند:
«مَنْ أَرَادَ اللَّهُ بِهِ الْخَیْرَ قَذَفَ فِی قَلْبِهِ حُبَّ الْحُسَیْنِ علیه‌السلام وَ حُبَّ زِیَارَتِهِ»

هر که خداوند خیرش را بخواهد، حبّ امام حسین علیه‌السلام و حبّ زیارتش را در قلب او می‌اندازد.

•وسائل الشیعه/ج۱۴/ص۴۹۶

@shobeiryzanjani

_____________

◀️ سخنرانی

? موضوع:
«اندکی هم خود مسلمانی کنیم»
از شنبه ۲۸ مهر تا چهارشنبه ۲ آبان ماه ۹۷

? ساعت ۱۸:۳۰ تا ۱۹:۱۵
? مجالس سالانه عزاداری دهه‌ اول و دوم صفر
◀️ تفت، پشت حسینیه شاه‌ولی، حسینیه شوده سفلی

☘☘☘

چکیده‌ی بحث «اندکی هم خود مسلمانی کنیم» :
بخش اول
دو امر بیش از هر عامل دیگری زمینه‌ساز فراموشی ما از مسلمانی خود، گردبده است. امر اولی؛ گرفتار شدن در دام وابستگی‌های رفتاری، عاطفی و اخلاقی، به زندگی و عملکرد دیگران است. جلوه‌گری های دنیایی آنان و نمایش دادن ثروت و قدرت، از توانایی خیره کننده‌ای برخوردار است که دل و دیده‌ی ضعیفان را به خود جلب می کند و آنان را به تحسین و توصیف و وزن‌کشی دیگران وا می‌دارد و از یاد خود و زندگی و اخلاق و ایمان خویش، غافل می‌شوند. امر دومی؛ افراط‌گرایی در عمل به وظیفه‌ی مهم امر به معروف و نهی از منکر و درست نشناختن آن که یکی از فروعات دین و واجب شرعی است. نامتناسب بودن دینداری افراد در کنار این دو امر سبب شده است تا خود و مسلمانی خود را فراموش کنند.
در حقیقت چنین بحثی علاوه بر اهمیت دادن به مسائل تربیتی در نگرش قرآن و اهل بیت علیهم السلام، برای پاسخ دادن به این پرسش است که به کدام علت، جامعه‌ی دینی گرفتار خودفراموشی اخلاقی و تربیتی می شود تا آنجا که حتی قرآن کریم در آیات متعددی از این سوء تربیت، شکایت و گله ‌مندی دارد؟ آیاتی مانند:
الف: أَتَأْمُرُونَ النَّاسَ بِالْبِرِّ وَتَنْسَوْنَ أَنْفُسَکُمْ وَأَنْتُمْ تَتْلُونَ الْکِتَابَ ۚ أَفَلَا تَعْقِلُونَ؛
آیا مردم را به نیکى فرمان مى دهید و خود را فراموش مى کنید ، با این که کتاب آسمانى را تلاوت مى کنید ؟ آیا درنمى یابید ؟ (البقره / آیه۴۴)
ب: یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لِمَ تَقُولُونَ مَا لَا تَفْعَلُونَ؛
اى کسانى که ایمان آورده اید ، چرا چیزى مى گویید که آن را انجام نمى دهید ؟
کَبُرَ مَقْتًا عِنْدَ اللَّهِ أَنْ تَقُولُوا مَا لَا تَفْعَلُونَ؛
نزد خدا سخت مورد خشم است اینکه چیزى را بگویید که انجام نمى دهید. (الصّف / آیه۲-۳)
برخی مفسران در تفسیر این آیات گوشزد کرده‌اند که این گفتارهای بی عمل، فقط به وعده دادن‌های پوچ برای جهاد و مبارزه، اختصاص ندارد بلکه هر گفتار و ادعا بی پشتوانه‌ی عملی را شامل می‌شود. «گـرچـه مـطابق شاءن نزول ، این آیات در مورد گفتگوهاى جهاد، و سپس فرار در روز جنگ احد نازل شده ، ولى مى دانیم هیچگاه شاءن نزولها مفهوم گسترده آیات را محدود نمى کند، بـنـابـرایـن هـرگـونـه گفتار بى عمل درخور سرزنش و ملامت است ، خواه در رابطه با پایمردى در میدان جهاد باشد، و یا در هر عمل مثبت و سازنده دیگر.»
از علامه طباطبایی نیز نقل است که میان دوگونه از وعده های غیر عملی تفاوت باریکی را گوشزد کرده‌اند. «در المیزان مى‌گوید: «فرق است بین اینکه انسان سخنى را بگوید کـه انجام نخواهد داد، و بین اینکه انجام ندهد کارى را که مى گوید، اولى دلیل بر نفاق است و دومى دلیل بر ضعف اراده.»
در توضیح سخن علامه نوشته‌اند: «ظاهرا منظور این است کـه گاه انسان سخنى مى‌گوید که از اول تصمیم دارد انجام ندهد این یک نوع نفاق است ، اما گاهی از اول تصمیم بر عمل دارد ولى بعدا پشیمان مى شود، که این دلیل ضعف اراده است.»
تفسیر مورد نظر در ادامه بحث، به دو مورد از سخنان معصومین(ع) استناد می کند که نص در استشهاد به آیه بالا است و در گسترش دامنه‌ی معنایی آیه شریفه، بسیار راهگشا است.
«بـه هر حال آیـه فوق هرگونه تخلف از عهد و پیمان و وعده ، و حتى به گفته بعضى نـذر را نـیز شامل مى شود، و لذا در فرمان مالک اشتر مى خوانیم که على (علیه السلام ) به او فرمود: ایاک… ان تعدهم فتتبع موعدک بخلفک… و الخلف یوجب المقت عند الله و النـاس ، قـال الله تعالى : (کبر مقتا عند الله ان تقولوا ما لا تفعلون ): (از اینکه بـه مردم وعده بدهى و تخلف کنى سخت بپرهیز، زیرا این موجب خشم عظیم در نزد خدا و مردم خواهد شد، چنانکه قرآن مى گوید: کبر مقتا عند الله ان تقولوا ما لا تفعلون ).»
«و در حدیثى از امام صادق (علیه السلام ) مى خوانیم : عده المؤ من اخاه نذر لا کفاره فیه ، فمن اخلف فبخلف الله بدء و لمقته تعرض ، و ذلک قوله ، (یا ایها الذین آمنوا لم تقولون ما لا تفعلون کبر مقـتا عند الله ان تقولوا ما لا تفعلون ): (وعده مؤ من به برادرش نوعى نذر است ، هر چند کفاره ندارد، و هر کس خلف وعده کند با خدا مخالفت کرده ، و خویش را در معرض خشم او قرار داده ، و این همان است که قرآن مى گوید: (یا ایها الذین آمنوا لم تقولون ما لا تفعلون ).»

_____________

☑️ سخنرانی

? موضوع:
چگونه زندگی‌هایی نباید داشت!
(در دنباله‌ی موضوع سال گذشته: ارزش زندگی، و چگونه زیستن)

از شنبه ۲۸ مهر تا سه شنبه ۱ آبان ۹۷

? ساعت ۲۰:۱۵ تا ۲۱

? مجالس سالانه عزاداری دهه اول و دوم ماه صفر

◀️ میبد، (فیروزآباد) خ سلمان فارسی ره، کوچه جنب ال جی، حسینیه سید الشهداء (میدان چرخو)